13,04 m – taką średnicę ma tarcza 2260-tonowej maszyny TBM (ang. Tunnel Boring Machine), która będzie drążyć tunel w Łodzi. W fabryce firmy Herrenknecht AG w niemieckim Schwanau dziś oglądamy maszynę, która niebawem trafi do Polski.
Maszyna TBM, która będzie drążyć tunel w Łodzi. Fot. inzynieria.com
Czy Łódź będzie mieć metro? Na deklaracje w tym temacie trzeba będzie pewnie poczekać, ale na pewno już niedługo miasto będzie mogło pochwalić się tunelem średnicowym, nazywanym w przenośni już od kilku lat łódzkim metrem. Zgodnie z aktualnym harmonogramem prac do 2022 r. oddany zostanie do użytku 7,5-kilometrowy tunel prowadzący od dworca Łódź Fabryczna, przez skrzyżowanie ulic Zielonej i Zachodniej, w kierunku al. Włókniarzy i Manufaktury, aż do Łodzi Kaliskiej i Żabieńca.
Tak naprawdę nie będzie to jednak jeden tunel, a pięć obiektów tunelowych, tworzących podziemny układ kolejowy. Jeden z nich, o długości 3 km (Łódź Polesie–Łódź Środmieście do stacji Łódź Fabryczna), drążony będzie maszyną TBM o tarczy mającej średnicę 13,04 m. Całkowita długość zestawu maszynowego to 110 m (długość samej tarczy to 11 m), a łączna masa to 2260 ton. Pozostałe cztery, o długości około 1 km (łącznie około 4,5 km), wydrąży maszyna TBM z tarczą o średnicy 8,76 m.
Producentem obu maszyn TBM, które będą pracować w Łodzi, jest Herrenknecht AG z Niemiec. W swojej historii koncern ten wyprodukował około tysiąca maszyn TBM, które pracują na całym świecie (oraz około 2 tys. maszyn MTBM wykorzystywanych w procesie mikrotunelowania). W Polsce maszyny TBM ze Schwanau pracowały już podczas drążenia syfonu pod Wisłą w Warszawie, na budowie stołecznego metra (II linia) czy w Gdańsku, gdzie powstał pierwszy w kraju podwodny tunel drogowy pod Martwą Wisłą.
Maszyna TBM, która będzie drążyć tunel w Łodzi. Fot. inzynieria.com
12 lutego w fabryce firmy w Schwanau odbył się formalny odbiór większej maszyny. Wykonawca szykuje się już na jej przyjęcie: pod koniec 2019 r. rozpoczęto zabezpieczenie wykopu pod komorę startową dla większej z maszyn (między ulicami Stolarską i Odolanowską).
Jak mówi Patryk Kranc, inżynier budowy z Przedsiębiorstwa Budowy Dróg i Mostów sp. z o.o. (PBDiM), w trakcie odbioru w fabryce Herrenknecht AG wykonane zostały testy wszystkich systemów maszyny. Po montażu w komorze testy zostaną wykonane ponownie. A jak TBM zostanie przetransportowana do Polski? Jeszcze nie podjęto decyzji co do ostatecznego kształtu rozwiązania, które pozwoli przewieźć maszynę. Trwają analizy zlecone przez konsorcjum specjalistycznej firmie transportowej – wyjaśnia Kranc.
Na podziemnej trasie, którą pokonać ma większa maszyna TBM, na podstawie badań geologicznych zidentyfikowano kilka przeszkód, ale, jak mówi Kranc, nie będą one stanowiły problemu – trzeba będzie wykazać się jednak ostrożnością – dodaje inżynier budowy. Szacuje się, że będzie się ona przesuwać z prędkością 35 mm/min.
Dymitr Petrow-Ganew z Herrenknecht AG dodaje, że wśród wyzwań, z jakimi będzie trzeba się zmierzyć, jest m.in. średnica tunelu. To naprawdę pionierski projekt pod tym kątem. Wyzwaniem będzie też na pewno zróżnicowanie geologiczne. Obserwujemy wysokie ciśnienie wód gruntowych i niskie przykrycie (przyp. red. z uwagi na zabudowania miejskie) – tłumaczy.
Na zorganizowanej dziś w Schwanau uroczystości związanej z odbiorem maszyny, odnosząc się do perturbacji wynikających ze zmian w konsorcjum wykonawczym, Arnold Bresch, członek zarządu dyrektor ds. realizacji inwestycji, PKP PLK S.A. powiedział: To jest umowa, która przeżywała swoje problemy. Teraz wychodzimy na prostą. Po zmianie lidera konsorcjum, mamy zupełnie inną sytuację. Realizujemy kontrakt zgodnie z założonym harmonogramem. Tarcza powstała w terminie, a teraz musimy nadrobić inne prace.
Dodał, że po zakończeniu wspomnianych problemów inwestycja wkracza w zupełnie inny wymiar: dopiero teraz zaczyna się robota dla inżynierów. Za chwilę wejdziemy na budowę i to będzie sprawdzian tego, jak sobie poradzimy z tym zadaniem – podsumował Bresch.
Drążenie tuneli w Łodzi ruszy w połowie roku
Tymczasem mniejsza z maszyn TBM jest już w Łodzi. Niedługo rozpocznie się montaż jej elementów przetransportowanych z Niemiec. Jej waga to 650 ton, a długość zestawu maszynowego wynosi 95 m. Dostarczone do Łodzi elementy złożono na placu przy ul. Długosza. Właśnie z tej lokalizacji zacznie drążyć tunel o długości około 1 km (od ul. Długosza do ul. Stolarskiej). Według założeń dzienny postęp w pracy TBM wyniesie od 10 do 15 m. Drążenie ma się rozpocząć w połowie tego roku (czerwiec lub lipiec).
W rejonie stacji Łódź Fabryczna (początek tunelu) TBM będzie pracować na głębokości około 14 m. W najniższym punkcie, w rejonie ul. Ogrodowej zejdzie na głębokość około 25 m.
Po co w Łodzi powstają tunele kolejowe? Realizowany obecnie projekt to kolejny etap większego przedsięwzięcia obejmującego rozwój podziemnej infrastruktury komunikacyjnej, w ramach którego trzy lata temu otwarto Dworzec Łódź Fabryczna. Nowe podziemne odcinki trasy pozwolą na obsługę pociągów regionalnych i dalekobieżnych z uwzględnieniem możliwości dotarcia pociągiem do centrum miasta.
7,5 km – łączna długość tunelu średnicowego
3 km – długość odcinka dwutorowego
4,5 km – łączna długość czterech odcinków jednotorowych
13,04 m i 8,76 m – średnice tarcz maszyn TBM
1560 ton – waga większej maszyny
650 ton – waga mniejszej maszyny
1,2 mln m3 – ilość urobku powstałego w ramach budowy
10 m – szacowany dzienny postęp drążenia
25 m – największa głębokość, na jakiej znajdzie się tunel
Aktualnie w Łodzi na placu budowy powstają komory startowe i trwają inne prace przygotowawcze. Jak podaje inwestor, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., realizacja inwestycji powinna się zakończyć do 2022 r. W październiku ubiegłego roku doszło do zmiany w konsorcjum wykonawczym – spółka Energopol-Szczecin S.A. przestała być liderem, a jej miejsce zajęło Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów sp. z o.o. (PBDiM) z Mińska Mazowieckiego (wcześniej partner). Nie możemy obecnie mówić o tym, czy wyznaczony czas realizacji zostanie przekroczony – robimy wszystko, by wykonać prace w terminie – mówi Patryk Kranc.
Projekt „Udrożnienie Łódzkiego Węzła Kolejowego (TEN-T), Etap II, Odcinek Łódź Fabryczna–Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec” jest współfinansowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wartość projektu przekracza 1,76 mld zł (dofinansowanie unijne wyniosło około 1,43 mld zł).
Foto, video, animacje 3D, VR
Twój partner w multimediach.
Sprawdź naszą ofertę!
Aby dodać komentarz musisz być zalogowany. Przejdź do formularza logowania/rejestracji.
