186 km – to różnica dzieląca obecnie najdłuższą sieć metra w Europie (Londyn) od największego systemu metra na świecie, które funkcjonuje w Szanghaju. Tamtejsze metro powstało niespełna 25 lat temu i rozwija się w takim tempie, że za kilka lat osiągnie spektakularną długość 830 km. Europejskie systemy metra, korzeniami sięgające w większości początków ubiegłego wieku, chińskich rekordów mogą szybko nie pobić, ale nie oznacza to, że czegoś im brakuje. Londyńskie metro jest w końcu wciąż najstarsze na świecie, metro w Madrycie rozwija się tak szybko, że depcze po piętach systemowi metra w Seulu, a metro moskiewskie czy sieć kolei podziemnej w Sztokholmie zachwycają oryginalną architekturą. Metro w Europie ma się dobrze i... wciąż się rozrasta.

Doskonałym tego przykładem są najmniejsze miasta, w których działa metro. Hiszpańska Sewilla, Turyn we Włoszech czy szwajcarska Lozanna to tylko niektóre z nich. „Rekordzistami” w tej kategorii są dwie włoskie miejscowości – Genua i Katania – sieci metra w tych miastach mają, kolejno, 8,8 km i 7,1 km. Funkcjonowanie systemów kolei podziemnej w tak niewielkich miejscowościach (sycylijską Katanię, leżącą u stóp Etny, zamieszkuje „zaledwie” 300 tys. osób) jest dowodem na to, że dobra komunikacja ma ogromny wpływ na rozwój miasta i komfort życia jego mieszkańców.

W Polsce metro działa tylko w jednym mieście – w Warszawie. Obecnie do dyspozycji mieszkańców stolicy Polski jest niecałe 30 km metra, na które składa się I linia metra (23,1 km) i odcinek centralny II linii metra (6,1 km). W budowie są odcinek zachodni (3,4 km) i odcinek wschodni północny (3,2 km) II linii. Docelowo II linia metra w Warszawie będzie miała 23 km. Wszystkie jej odcinki mają być oddane do 2023 r. O budowie sieci metra myślą też inne polskie miasta, m.in. Kraków i Wrocław. Na razie jednak kwestie pozostają w fazie projektów.

Oto najdłuższe sieci metra w Europie.

3. Metro w Madrycie – 294 km

Metro w Madrycie. Fot. prochasson frederic / Shutterstock

Madryckie metro powstało w 1919 r. i jest uważane za jeden z najlepiej zbudowanych i najbardziej przyjaznych pasażerom systemów metra na świecie. Na chwilę obecną na sieć składa się 12 linii (plus podziemna kolejka R oraz trzy linie tramwajowe, wchodzące w skład metra w stolicy Hiszpanii), 301 stacji i 294 km długości (przy powierzchni miasta 607 km²), ale system cały czas się rozbudowuje. Każdego roku z metra w królewskim mieście korzysta ponad 626 mln pasażerów (przy 3,2 mln mieszkańców). Oczywiście, metro w Hiszpanii to nie tylko Madryt. Swoimi sieciami kolei podziemnej dysponują także Barcelona, Bilbao i Sewilla. W sumie w całym kraju jest prawie 460 km odcinków metra.

Ciekawostka: Metro w Madrycie jest jednym z najszybciej rozwijających się sieci metra na świecie. Zdaniem ekspertów pod względem ekspansji prześciga je tylko metro w Seulu (Korea Południowa).

5. Metro w Berlinie – 151,7 km

Metro w Berlinie. Fot. canada stock / Shutterstock

Stolica Niemiec system kolei miejskiej pod ziemią ma od 1902 r. W przeciwieństwie do wielu europejskich miast berlińskie metro jest siecią w przeważającej mierze podziemną – tunele stanowią tu 80% całej infrastruktury kolei. Na powierzchni miasta 891,85 km² do dyspozycji mieszkańców jest 10 linii metra, a na długości aż 151,7 km znajduje się w sumie 173 stacji. Każdego dnia korzysta z nich ponad 1,5 mln pasażerów (w mieście mieszka 3,6 mln osob). Metro w Berlinie cieszy się sporą popularnością m.in. z uwagi na wysoki wskaźnik punktualności pociągów. W całych Niemczech systemy metra działają jeszcze w czterech innych miastach.

Ciekawostka: Metro w Berlinie funkcjonuje również w weekendowe noce – z piątku na sobotę oraz z soboty na niedzielę.

6. Metro w Barcelonie – 146 km

Metro w Barcelonie. Fot. Arsenie Krasnevsky / Shutterstock

146 km, 12 linii i 180 stacji – to najważniejsze parametry barcelońskiej sieci metra. System kolei podziemnej w tym najpopularniejszym hiszpańskim mieście powstał w latach 20. XX w. Od tamtego czasu zmieniła się powierzchnia miasta (dziś to 101,4 km²) i znacząco wzrosła liczba mieszkańców (1,6 mln osób), w związku z czym metro osiąga powoli swoją maksymalną  przepustowość (rocznie korzysta z niego ponad 426,5 mln pasażerów). Z tego względu cały czas trwa intensywny rozwój sieci. Aktualnie powstają dwie linie, w ciągu których wybudowanych zostanie blisko 30 nowych stacji.

Ciekawostka: System metra w Barcelonie zarządzany jest przez dwie odrębne firmy: Ferrocarriles de la Generalidad de Cataluña oraz Transports Metropolitans de Barcelona (TMB). Pierwsza eksploatuje cztery linie i 24 stacje, druga – osiem linii i 156 stacje metra.

7. Metro w Petersburgu – 113,2 km

Metro w Petersburgu. Fot. Gala_Kan / Shutterstock

Jedno z największych miast Rosji – Petersburg – ma powierzchnię 1399 km² i jest zamieszkałe przez ponad 5,3 mln osób. Z uwagi na fakt, iż jest jednym z największych portów morskich w kraju, stanowi jeden wielki węzeł kolejowo-drogowy i jest doskonale skomunikowane. Mieszkańcy poruszają się tu najczęściej za pomocą tramwajów i właśnie pociągów metra. Uruchomiony w połowie lat 50. XX w. system składa się z „jedynie” pięciu linii metra (docelowo ma ich być dziewięć) i być może właśnie dlatego natężenie ruchu jest tu jednym z największych na świecie. Ponad 2 mln pasażerów, które korzystają z metra w Petersburgu każdego dnia, do dyspozycji ma 69 stacji (planowanych jest 126).

Ciekawostka: Petersburskie metro jest jedną z najgłębiej położnych sieci kolei podziemnej na świecie. Większość stacji położona jest min. 30 m pod ziemią, a rekordzistka – stacja Admiralteyskaya – znajduje się na głębokości 102 m.

8. Metro w Stambule – 105,8 km

Metro w Stambule. Fot. Koraysa / Shutterstock

Wprawdzie zamieszkany przez 15 mln osób Stambuł jest miastem położonym na dwóch kontynentach, ale sieć metra rozciąga się tu przede wszystkim po europejskiej stronie tureckiej metropolii. System transportu podziemnego użytkowany jest tu od 1989 r. i aktualnie tworzy go osiem linii, w ciągu których znajdują się 82 stacje. Rocznie pociągami metra przemieszcza się prawie 385 mln pasażerów. Metro w Stambule rozwija się w niezwykle intensywnym tempie. Aktualnie w budowie jest osiem nowych linii i 62 stacje. Na ten moment długość sieci metra w Stambule, którego powierzchnia wynosi aż 1538,77 km², to 105,8 km.

Ciekawostka: Pierwsza linia metra w Stambule powstała jeszcze w latach 80. XIX w. Była bardzo krótka (zaledwie 573 m), ale pociągi miały do pokonania 60-metrową różnicę poziomów między stacjami (Tunel i Taksim).

9. Metro w Sztokholmie – 105,7 km

Metro w Sztokholmie. Fot. Kevincho.Photography / Shutterstock

„Najdłuższa galeria sztuki na świecie” – tak nazywane jest metro w Sztokholmie, stolicy Szwecji, której powierzchnia przekracza 414 km², a liczba mieszkańców – 1,5 mln. Wszystko za sprawą oryginalnego pomysłu dwóch artystów, którzy w latach 50. ub.w. przekonali włodarzy miasta, by stacje metra ozdabiały dzieła sztuki. W obrębie sztokholmskiego metra znajdują się więc zarówno obrazy i grafiki, jak i rzeźby, płaskorzeźby i rysunki w wyrazistych, nietypowych dla takiego miejsca kolorach. Ale Stockholms tunnelbana to przede wszystkim użyteczny i wygodny system transportu, rozciągający się na długość 105,7 km, dysponujący siedmioma liniami metra oraz setką stacji. W ciągu dnia korzysta z nich blisko 1 mln pasażerów. Stolica Szwecji jako jedyne miasto w kraju dysponuje systemem metra.

Ciekawostka: Oryginalna architektura stacji to nie jedyny wyróżnik metra w Sztokholmie. Tunele nie są tu typowymi „tubami” o gładkich kształtach. W procesie natrysku ściany wielu z nich zostały pokryte kilkucentymetrową warstwą betonu. Niejednorodna struktura sprawia wrażenie, jakbyśmy poruszali się po korytarzach jaskini.

10. Metro w Hamburgu – 104 km

Metro w Hamburgu. Fot. trabantos / Shutterstock

664,3 mln – tylu pasażerów każdego dnia porusza się po Hamburgu za pomocą lokalnej sieci metra. Drugie po Berlinie najbardziej zaludnione (1,8 mln mieszkańców) miasto w Niemczech zajmuje powierzchnię 755,26 km², przez którą rozciąga się na tę chwilę 105 km czterech linii metra. System działa od 1912 r. i cały czas się rozrasta. Obecnie w całym Hamburgu jest 91 stacji, ale w najbliższych latach – dzięki budowie nowej linii metra i rozbudowie dwóch innych – liczba ta wzrośnie o 28. Cała sieć – w ciągu najbliższej dekady – ma powiększyć się o 30 km.

Ciekawostka: Władze Hamburga wybrały rozbudowę sieci metra jako plan rozwoju transportu publicznego w mieście z powodu rosnącej zabudowy i powierzchni ulic, które nie pozwalają na budowę nowej infrastruktury tramwajowej.

Zobacz także: Ranking: metro w największych stolicach Europy